„Stopnie Alarmowe” – czyli co oznacza alarm bravo
Wprowadzone w lutym i obowiązujące do dziś kolejne stopnie alarmowe BRAVO i CRP to kolejny temat, który poruszają studenci WSPiA w cyklu „Świat okiem studenta”. Tym razem swoją analizą i przemyśleniami dzielą się z Wami studenci z Koła Naukowego Bezpieczeństwa Wewnętrznego „Pro Securitas” Karolina Faryniarz oraz Milena Batycka. Autorki tekstu są studentkami I roku studiów II stopnia na kierunku Bezpieczeństwo Wewnętrzne.
Żyjąc w XXI wieku, każdy z nas traktował bezpieczeństwo jako gwarant, jako coś, co jest oczywistością, jednak 24 lutego 2022 r. każdy z nas zobaczył na własne oczy, że niczego w życiu nie możemy być pewni, bo nigdy nie wiemy, w jakiej chwili zostanie nam to odebrane. Tak właśnie było z poczuciem bezpieczeństwa w Ukrainie, z dnia na dzień zostało one zabrane obywatelom. Dla wielu osób było to ciężkie do zrozumienia, jak takie rzeczy mogą się dziać na naszych oczach, ale jednak. Ludzie zaczęli tracić poczucie bezpieczeństwa i panikować, co jest dość zrozumiałe w takiej sytuacji.
Aby zwiększyć bezpieczeństwo w państwie, wprowadza się stopnie alarmowe. Obecnie obowiązującymi są BRAVO-CRP oraz CHARLIE-CRP. W wyniku podpisania rozporządzenia przez premiera, Mateusza Morawieckiego, stopnie te obowiązują do końca czerwca 2022 r.
To już kolejny raz, kiedy premier decyduje się na przedłużenie obowiązywania stopni alarmowych. Jak informowało RCB jeszcze w lutym, kiedy stopień alarmowy BRAVO wprowadzano na terenie dwóch województw (podkarpackiego i lubelskiego), ostrzeżenie związane było "z aktualną dynamiczną sytuacją geopolityczną w Ukrainie oraz wzmożonym ruchem na granicy"1.
Stopnie alarmowe w Polsce
W Polsce mamy cztery możliwe stopnie alarmowe do wprowadzenia. W przypadku zagrożeń lub zdarzeń o charakterze terrorystycznym są to stopnie ALFA, BRAVO, CHARLIE oraz DELTA. Natomiast w sytuacji zagrożenia terrorystycznego godzącego w systemy teleinformatyczne wprowadzane są stopnie alarmowe CRP. Rodzaje stopni i przypadki ich wprowadzania reguluje ustawa ustawą o działaniach antyterrorystycznych z dnia 10 czerwca 2016 r.
Czym właściwie są te stopnie?
Stopień alarmowy BRAVO wprowadzony jest w przypadku, kiedy dochodzi do realnego zagrożenia o charakterze terrorystycznym. Służby dostają informację o potencjalnym zagrożeniu, które może wystąpić, a administracja publiczna ma obowiązek zachować szczególną ostrożność.
Stopień alarmowy CHARLIE wprowadza się w przypadku wystąpienia zdarzenia, które potwierdza prawdopodobny cel ataku o charakterze terrorystycznym w cyberprzestrzeni.
Powyższe stopnie alarmowe były wprowadzane również przy okazji dużych wydarzeń, takich jak Światowe Dni Młodzieży, które miały miejsce w 2016 roku oraz szczyt klimatyczny COP24 w Katowicach, który odbył się w roku 2018.
Decyzję o wprowadzeniu lub odwołaniu takiego stanu, podejmuje Prezes Rady Ministrów, po wcześniejszym zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Szefa ABW.
Jakie są obowiązki służb i administracji publicznej podczas takiego stanu?
W przypadku wprowadzenia stopnia alarmowego BRAVO-CRP organy administracji publicznej oraz kierownicy służb i instytucji właściwych w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego powinni m.in.:
- monitorować i weryfikować, czy nie doszło do naruszenia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej;
- sprawdzać dostępność usług elektronicznych;
- dokonywać, w razie potrzeby, zmian w dostępie do systemów;
- poinformować pracowników instytucji o konieczności zachowania zwiększonej czujności w stosunku do stanów odbiegających od normy, w szczególności dotyczy to pracowników odpowiedzialnych za bezpieczeństwo systemów;
- sprawdzić kanały łączności z innymi, właściwymi dla rodzaju stopnia alarmowego CRP, podmiotami, które biorą udział w reagowaniu kryzysowym;
- dokonać przeglądu stosownych procedur oraz zadań związanych z wprowadzeniem stopni alarmowych CRP;
- sprawdzić aktualny stan bezpieczeństwa systemów i ocenić wpływ zagrożenia na bezpieczeństwo teleinformatyczne na podstawie bieżących informacji i prognoz wydarzeń;
- informować na bieżąco o efektach przeprowadzanych działań zespoły reagowania na incydenty bezpieczeństwa teleinformatycznego właściwe dla rodzaju działania organizacji oraz współdziałające centra zarządzania kryzysowego, a także ministra właściwego do spraw informatyzacji;
- zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu odpowiedzialnego za bezpieczeństwo systemów;
- wprowadzić całodobowe dyżury administratorów systemów kluczowych dla funkcjonowania organizacji oraz personelu uprawnionego do podejmowania decyzji w sprawach bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych.2
Postrzeganie bezpieczeństwa w czasie obowiązywania alarmu BRAVO
W czasie alarmów bezpieczeństwo uzależnione jest od działania służb, ale również od nas samych – obywateli. Bowiem to ludzie stanowią źródło informacji, prostym przykładem może być osoba, która zauważy coś niepokojącego i niezwłocznie zgłosi to odpowiednim służbom, które dane zagrożenie przekazują do specjalnych jednostek bezpieczeństwa. Ważne zadanie w trakcie obowiązującego alarmu mają również podmioty użyteczności publicznej, które prowadzą wzmożone kontrole. Przykładem są szkoły, przedszkola czy też uczelnie, które w tym czasie kontrolują osoby wchodzące na teren placówek. W trakcie trwania alarmu BRAVO ważne jest, aby być czujnym nie tylko w cyberprzestrzeni, ale również na co dzień. Przede wszystkim nie należy wpadać w panikę i stosować się do wydanych przez rząd komunikatów i wskazówek.
Karolina Faryniarz
Milena Batycka
I BW II stopnia Studia stacjonarne
Przypisy:
BIBLIOGRAFIA