1 września 2022 r. weszła w życie Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Akt prawny z 9 czerwca 2022 r. wprowadził szereg nowych rozwiązań, które dają nowe możliwości i narzędzia, w postaci środków oddziaływania wychowawczego, będących dyspozycji Policji i placówek oświatowych. Nowe przepisy znacząco wpływają również na pracę sądów rodzinnych, które orzekają w sprawach nieletnich.

Pojawiła się potrzeba wymiany wiedzy, doświadczeń i podejmowania dyskusji nad efektywnym wykorzystaniem wdrożonych zapisów. Przykładem takich działań były zorganizowane wczoraj, w siedzibie rzeszowskiej uczelni, warsztaty eksperckie. Celem spotkania była dyskusja nad nowymi przepisami oraz analiza nowych obowiązków wynikających ze zmian w przepisach prawa w zakresie problematyki nieletnich wprowadzonych ustawą.

Podczas debaty poruszano zarówno aspekty prawne, jak i psychologiczno-społeczne, a także - wprowadzone nową ustawą - środki oddziaływania wychowawczego - nowego instrumentu do stosowania przez Policję i placówki oświatowe. Spotkanie było znakomitą okazją do wymiany pierwszych doświadczeń ze stosowania nowych przepisów między przedstawicielami nauki, Policji, wymiaru sprawiedliwości i szkół. Wydarzenie zyskało wymiar ogólnopolski, a honorowy patronat nad nim objął Komendant Główny Policji gen. insp. dr Jarosław Szymczyk.

Warsztaty uroczyście rozpoczął prof. Jerzy Posłuszny, Rektor WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej. Zaznaczył na początku, że temat dyskusji to nie tylko problemy dotyczące nieletnich, ale także problemy wprowadzanych rozwiązań systemowych, którymi powinno interesować się m.in. państwo, samorząd, policja, uczelnie i szkoły. Musimy pamiętać, że nie jest wielką sztuką skonstruować akt prawny, problemem jest właściwe wdrożenie tego aktu i jego późniejsze stosowanie. Dlatego Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, która weszła w życie 1 września 2022 r., musi być przeanalizowana i przedyskutowana tak, aby nikt nie miał wątpliwości, jak nowe przepisy stosować. Mam nadzieję, że wskazówki z dzisiejszej dyskusji, w której tak licznie uczestniczą przedstawiciele policji, pozwolą państwu jeszcze lepiej wypełniać swoje obowiązki.

W imieniu podkarpackiej Policji, uczestników przywitał Komendant Wojewódzki Policji w Rzeszowie nadinsp. Dariusz Matusiak. Podkreślił potrzebę organizowania tego typu przedsięwzięć, które przyczyniają się do efektywnego wykorzystania nowych narzędzi w postępowaniach w sprawach nieletnich. Podziękował także uczelni za współprace i aktywne wsparcie w promocji bezpieczeństwa wśród młodych ludzi.

W dalszej kolejności głos zabrali prelegenci. Uwagi natury teoretycznej i praktycznej w stosowaniu Ustawy przedstawiła dr Katarzyna Tkaczyk-Rymanowska z WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej. Nowy model postępowania funkcjonariuszy Policji w oparciu o nowe przepisy zaprezentowała kom. Ewa Szczepanek, Ekspert Wydziału Prewencji Biura Prewencji Komendy Głównej Policji. Z ramienia Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie głos zabrała podinsp. Alina Pieniążek omawiając skalę i trendy przestępczości dzieci oraz młodzieży w województwie podkarpackim. Psychologiczne uwarunkowania demoralizacji dzieci i młodzieży przedstawiła Izabela Harasymowicz-Pilarz, wykładowca WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej, biegły sądowy – psycholog. Nowe zadania dla sędziów Wydziałów Rodzinnych i Nieletnich w świetle Ustawy omówił dr Andrzej Kallaus, sędzia Wydziału ds. Rodzinnych i Nieletnich Sądu Rejonowego w Rzeszowie.

Niezwykle cenne uwagi z perspektywy szkoły, w szczególności środki oddziaływania wychowawczego będące w dyspozycji dyrektora szkoły, były z kolei przedmiotem wystąpienia Grażyny Lachcik, Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr 18 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Rzeszowie. Kolejnym prelegentem z ramienia Policji była mł. insp. Wanda Mende, Naczelnik Wydziału Profilaktyki Społecznej Biura Prewencji Komendy Głównej Policji. Zaprezentowała policyjne działania profilaktyczne podejmowane na rzecz przeciwdziałania przestępczości nieletnich. Ostatnie wystąpienie dotyczyło stosowania Dyrektywy PE i Rady 2016/800 z dn. 11 maja 2016 r. w sprawie gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym. Problematykę przedstawiała Alicja Kuroń, sędzia Sądu Rejonowego w Rzeszowie, koordynator ds. współpracy międzynarodowej i praw człowieka w sprawach cywilnych.

Spotkanie moderowane było przez dr Agatę Furgałę, Prorektora WSPiA Rzeszowskiej Szkoły Wyższej oraz mł. insp. Jacka Juwę, Zastępcę Komendanta Wojewódzkiego Policji w Rzeszowie.

Udział w warsztatach wzięli naczelnicy wydziałów prewencji, a także policjanci z komórek ds. nieletnich i patologii oraz policjanci realizujący zadania z zakresu profilaktyki społecznej z komend miejskich i powiatowych woj. podkarpackiego. Licznie reprezentowane były również garnizony Policji z terenu kraju oraz instytucje współpracujące z Policją w obszarze problematyki nieletnich.

Warsztaty były również okazją do promowania Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa. Na stoisku przygotowanym przez Komendę Powiatową Policji w Strzyżowie, która wsparła organizatorów w przygotowaniu przedsięwzięcia, zaproszeni goście mogli otrzymać materiały promocyjne i w praktyce zapoznać się z funkcjonowaniem i obsługą narzędzia.

Warsztaty eksperckie pt. „Nowy model postępowania w sprawach nieletnich – zadania i obowiązki w świetle nowych uregulowań prawnych” zorganizowane zostały przez WSPiA Rzeszowską Szkołę Wyższą oraz Komendę Wojewódzką Policji w Rzeszowie. Dyskusję patronatem honorowym objął Komendant Główny Policji gen. insp. dr. Jarosław Szymczyk, a patronatem medialny TVP3 Rzeszów i Gazeta Codzienna Nowiny.